Tez Tarama Nedir?
Tez çalışmasının niteliğini belirleyen aşamalardan olan Tez tarama süreci, analiz kısmı içerisinde değerlendirilebilir. Kısaca, tez tarama nedir? Diye cevaplamak gerekirse, bilimsel verilerin eşliğinde bir öngörü çıkarmaktır, diyebiliriz. Söz konusu olan öngörünün gerçeklik değeri mutlaka bilimsel veriler ile analiz edilmiş olmalıdır, öngörünün doğruluğunu ispatlamak için bilimsel veri sonuçlarını kullanmak şarttır. Tanımdaki bilimsel ifade olarak geçen bölüm, çalışma süresince uygulanmış metotları da içerir. Bir fikrin ortaya çıkardığı öngörünün bilimsel temele oturması için çalışma, belirli analitik yöntemlerle test edilmelidir. Dolayısıyla tez tarama süreci, çalışmanın akademik niteliğini değerlendirmek için pratik öneme sahiptir. Bahse konu olan bilimsel olma özelliği, her çalışmada farklı boyutlarda gerçekleşir. Dünya genelinde bilimsel nitelik taşıyan tüm çalışmalar mutlaka bilimsel yöntemlerle ele alınır. Bu aşamalar: geçerlilik seviyesi, güvenilirlik düzeyi ve taşıdığı etik değerdir. Tüm tez çalışmalarında bu aşamalara dikkat etmek gerekir.
Yüksek öğretim kurumlarının farklı akademik programlarına sahip eğitim süreçleri biterken son hazırlık, ilgili bölüm hakkında bir tez çalışması ile yapmaktır. Gerekli bilimsel çalışmayı istenen kurallar çerçevesinde tamamlayan her öğrenci, bölümünü başarıyla bitirmeye hak kazanmış demektir. Bunun yanında akademik kariyer yolunda ilerlemek isteyenler de yine güçlü bir tez çalışmasına imza atmış olmalıdır. Örnek olarak, doçentlikten profesörlüğe geçecek birisi, mutlaka analitik testlerden geçmiş, ciddi akademik bir makale yayınlamak zorundadır. Tez tarama sürecine giren her çalışma, mutlaka deneysel olmalıdır ve bir de veri analizi ile değerlendirilebilmelidir. Tüm fikri ve ilmi eserlerde de bu koşullar, aynıdır.
Tez Anket Analiz Süreci
Tez anketi analizi süreci, verilerin toplanarak, değerleme aşamasına geçiştir. Yöntem olarak benimsenmiş hipotezler istatistiki verilerle ele alınır ve ortaya çıkan rapora göre gerekli görülen düzeltmeler yapılarak çalışma toparlanır. Araştırmacı mevcut olarak sürdürdüğü öngörüsündeki eksik noktaları bu süreçte kolaylıkla görebilir. Bir örneklem üzerinden oluşturulmuş anket formları ile toplanan veriler, sonucun geçerliliğine ışık tutar. Burada öngörü kavramı, çalışmayı hazırlayan öğrencinin mevcut araştırmalar sonucu elde ettiği bilgilerin toplamıdır. Bu açıdan ortaya çıkan hipotezin bilimsel olmayan bölümlerinin yeniden ele alınması, ek araştırmalar ve analizlerle akademik düzeyin yükseltilmesi gerekir. Sağlam bir temele oturmuş akademik düzeydeki tez çalışmalarının taşıması gereken bilimsel yöntemleri, bu konuda daha önce yayınlanmış emsal çalışmaları inceleyerek belirleyebiliriz. Hipotez oluşturulurken genellikle konu iki aşamada ele alınır. Bunlardan biri, yanlışlanabilirlik, diğeri ise, sınanabilirliktir. Hipotezin ifade biçiminde ve değerlendirilmesinde fark yaratacak noktalar, yanlışlanabilirlik uygulaması ile ortaya çıkar, örnek olarak, bir kamu çalışanı ile özel sektör çalışanının yaptıkları işin onlara sağladığı fayda ve tatmin noktası, yanlışlanabilme metoduyla değerlendirilir. Burada özel sektör ve kamu kurumu arasındaki koşulların farkını ortaya koyarak ilerlemek yeterli olur. Sonuçta hipotezimiz, değerlendirmeler sonucu öngördüğü neticeye yaklaşacaktır. Sınanabilirlik hipotezinde de yeteri kadar veri ve bilgi bulunması gerekir, bunların karşılıklı değerlendirilmesi ve eksik yanlarının ortaya çıkarılması yine sınanabilirlik yöntemini gerekli kılar. Böylelikle artı ve eksi yönleri ele alınan 2 olgu, sınanabilirlik hipotezi ile istatistiki değeri dönüşür. Tez analizinde sınanmak istenen hipotezin, anket tasarımı ile yanlışlanabilir yönü ortaya çıkarılırsa, hipoteze konu olan değişkenler ölçülebilmiş olur.
Ekonometrik Analiz
Ekonometrik tez analizi, veri kaynakları aracılığıyla toplanmış iktisadi verilerin, analiz edilme aşamasıdır. Anket analizlerinden farklı olarak bu yöntemin kullanılmasındaki amaç, somut verilerin oluşturulmasıdır. Ekonomik bir tezde hipotezin karşılığı mutlaka iktisadi bir model olmalıdır. Bunun nedeni sayısal ölçümlerin yapılabilmesi içindir. Tez anket analizi ile ekonometrik tez analizi, iktisadi teori açısından birbirlerinden ayrılır. Ekonometrik tez analizi, araştırmacının ilgi duyacağı örnekleme ve sayısal verilerle ilerler. Tez analizi ise örnekleme yoluyla sonuca varır. Belirli bir zaman içinde farklı zaman aralıklarına bölünerek yapılan analizler ,tez analiz işleminde çok daha somut verileri oluşturur, yine yatay kesit veri yöntemi ve panel modelleme çalışmaları da diğer teknik uygulama modelleridir. Araştırmacı, sınamak istediği teoriyi hangi değişkenler ve hangi koşullar arasında ele almak istiyorsa, ekonometrik yöntemi kullanabilir, örnek olarak işsizliğin enflasyon üzerindeki etkilerini incelemek isteyelim. Burada araştırmacı panel veri ve yatay kesit tahmin yöntemleri ile eleme yoluna gider. Ekonometrik analizdeki uzun dönemli varsayımları da denge ilişkisi içinde eş bütünleşmeyle ele alır. Bunun sonucu araştırmacının önüne matematiksel değerlendirme raporu çıkacaktır.
Tez Analizi Yapan Firmalar
Uzmanlaşma sahasının başlangıcı olan tez yazım süreçlerinin doğru değerlendirilebilmesi için doğru analiz ve raporlama yapmak şarttır. Bu nedenle çalışma, belirli aşamalarda tez analiz firmaları tarafından değerlendirilmelidir. Böylelikle çalışmada elde edilen bulgular rasyonel bir çerçeveye oturmuş olur. Tez analizi yapan firmalar, lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında ele alınan çalışmaların tüm süreçlerini, bilimsel altyapı çerçevesinde değerlendirerek, sonuca varır. Böylelikle çalışmayı yapan öğrenci projenin ne aşamada olduğunu ve hangi sorunlar ile karşılaşabileceğini de kolaylıkla görebilir. Bu sayede hem zamandan kazanılır hem de ortaya akademik temelli bilimsel bir önerme çıkar.
