Tez yazarken dil nasıl olmalı? Konusu hakkında verilebilecek en net bilgi, öğrencinin eğitim aldığı ülkede faaliyet gösteren üniversitenin kabul ettiği resmi dildir. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki, tez yazımında kullanılacak dile bazı eklemelerin de yapılması gerekebilir. Bunlar, açık ve anlaşılabilir bir üslup ile akademik dil kullanımıdır. Bir tez yazımı mutlaka bilgi aktarımı yaparak ilerlemeli ve kesinlikle akademik dil çerçevesinde olmalıdır. Üçüncü tekil şahıs formu “o” “onlar” gibi şahıs tanımı kullanarak yazmak, bu çerçeve içerisinde gösterilebilir. Şöyle ki, “araştırma anlatıyor ki” yerine, “araştırma anlatmaktadır ki” terimini kullanmak, daha uygundur. Yazım sırasında öznel ifadeler kullanılmamalı, daha sade bir dil tercih edilmelidir, yani “düşünüyorum” “biliyorum” “Anlıyorum” şeklindeki ifadelerden kaçınılmalıdır.
Teknik Terimler ve Kavramlar
Tezle ilgili kullanılacak teknik terimler ve kavramlar ne ise, çalışmada yalnız onlar kullanılmalıdır. Yalnız bu terimler, açıklama kısmı da dahil olmak üzere noktalama işaretleri, farklı terimler ve farklı ifadelerle desteklenebilir.
Alıntı ve Kaynakça
Mevcut çalışmayı çok daha detaylı bir forma dönüştürebilmek için aynı alanda yazılmış farklı özgün çalışmalara atıfta bulunulabilir, gerekli olan noktalardan alıntılar yapılabilir.
Süreklilik
Tez hazırlığı boyunca mutlaka aynı dil ve aynı ifade biçimi kullanılmalıdır. Tezin farklı bölümlerinde farklı yazım anlayışına yönelmekten ve farklı üslup kullanımından kaçınmak gerekir. Anlaşılabilirlik, yazının tamamının net, kolayca okunabilir ve anlaşılabilir olmasıdır. Bu tezin etkin bir yazı formuna sahip olması anlamına gelir. Birbiriyle bağlantısı olmayan cümleler ve anlamı zorlayacak kavramları kullanmak, çalışmayı belirsizliğe sürükler.
Özel Terimler ve Kısaltmalar
Tez projesinin belirli yerlerinde özel terim ve kısaltmaları mutlaka kullanırız. Bu aşamalarda kullandığımız kısaltmaların ve özel terimlerin ne anlama geldiğini mutlaka açıklamamız gerekir.
Danışman ve Yazım Stili
Tez projesine rehberlik etmesi için yönlendirilen tez danışmanı ve tezin değerini belirleyecek olan akademik kurul, tez hakkında olması gereken tüm verilere önceden sahip olmalıdır. Bu yöntem sayesinde hem öğrenci sunum ve savunma aşamasında nasıl bir yol izleyeceğine karar verir hem de Jüri, nasıl bir çalışma ile karşılaşacağını önceden bilmiş olur. Akademik kurul tarafından belirlenmiş yazım kuralları, çalışmanın iki ana aşamasıdır. Kurul tarafından atanan tez danışmanı, çalışmayı, savunma aşamasına kadar en doğru şekilde hazırlamaya yardımcı olur. Çalışmanın kağıda dökümü sırasında ilgili yazım kurallarına uyarak ilerlemeliyiz, bu husus, projenin akademik niteliğini korumak için hayati önemdedir.
Tez yazımı, öğretim görülen bölüme ve akademik programa göre bazı farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar ilgili üniversitenin öğretim takvimine ve üniversitenin bulunduğu ülkedeki yaygın olan bilimsel çalışma metotlarına göre de değişiklikler gösterebilmektedir. Üniversitenin mevcut tez çalışması için belirlediği tez yazım kılavuzu, çalışmamızın formatını belirleyen ana unsurdur. Kaynakça taraması, literatür bölümü ve yazım kuralları, ne yapmamız gerektiğinin mevcut yazım kılavuzu doğrultusunda açıklanmasıdır. Tez yazarken kullanılan dilin ve anlatım biçiminin önemi, tez çalışmasının teknik kalitesini belirler. Kullanılan dilin akıcı olması ve anlatımda güçlü ifadelerin yer alması, tez konusunun doğru verirlerle açıklanabilmesinde etkendir. Bu nedenle çalışma boyunca açık ve akıcı bir dil kullanarak güçlü ve özgün ifadeleri tercih etmeliyiz, özellikle çalışmamızın sunum aşamasında varılan noktayı çok iyi bir şekilde açıklayabilmemiz gerekir. Şayet çıkış noktası ile varılan sonuç noktasında bağlantısız noktalar ve eksik parçalar kalırsa, değerlendirme kurulu bunun düzeltilmesini talep edecektir. Sonuç itibariyle bir tez çalışmasının kritik aşamaları, biçim ve kullanılan dildir. Kelime seçimi, cümle yapısı ve anlatım tekniği gibi süreçler, tez yazarken dil nasıl olmalı? Başlığı altında ele alınabilir.
Doğru Dil Kullanımı ve Etkin Anlatım
Tez yazımında önemli olan bir diğer önemli unsur ise, yazım sürecini yürütürken imla kurallarına çok dikkat etmektir. Çünkü imla kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalmak, tezin yazımı konusunda ne kadar hassasiyet gösterildiğine işarettir. Düzgün ve anlaşılır cümlelerle, kısa ve vurucu ifadeleri bir arada kullanarak, konuyu açıklama biçimini başarılı bir forma dönüştürebiliriz. Her tez çalışmasında, istisnasız olarak, gereksiz cümlelerden mutlaka kaçınmak gerekir. İlgili tez danışmanının önerileri doğrultusunda ve farklı uzman görüşlerini de değerlendirerek ortaya çıkarılan bir tez, doğru önerme ve doğru araştırma metotlarıyla ilerliyorsa, mutlaka olumlu sonuçlanacaktır.
Tez çalışmasını yazarken anlatım biçimine ve imla kurallarına dikkat edildiği kadar, akademik ifadelerin dışına çıkılmamasına ve bilimsel tavrı güçlendirecek kelimelerin kullanılmasına da dikkat etmek gerekir. Kullandığımız her kelimeyi doğru anlamda kullandığımızdan emin olmalıyız. Çünkü farklı anlama da gelebilen bir kelimeyi yanlış yerde kullanmak ifade bütünlüğünü bozabilir. Her tez çalışması kendi özelinde bir ifade biçimi geliştirir. Bu, giriş kısmından, sonuç kısmına kadar bir bütündür ve çalışmanın özgürlüğünü de kanıtlar.
Yine noktalama işaretlerine dikkat etmek ve gereken noktalarda paragraf başlangıçlarına geçmek, tez yazım süreci içerisinde dikkat etmemiz gereken diğer unsurlardır.
Her bilimsel çalışmada olduğu gibi, akademik metinlerde de harfiyen uyulması gereken kurallar mevcuttur. Bu kurallar çalışmanın bağlamından kopmadan, üzerinde araştırma yapılacak konuyu, doğru analiz edip, doğru ifade edebilmek içindir. Konuya daha fazla detay katabilmek için alanda daha önce yapılmış farklı çalışmaların yazım tekniklerini ve cümle kurulumlarını da inceleyerek, bu yöntemlerin ortaya koyduğu sonuçları kendi özgün çalışmamızda değerlendirebiliriz.
Tez Yazım Dili
Tez yazım dili olarak her zaman net ve anlaşılır bir ifade biçimini benimsememiz gerekir. araştırmalar bir konunun okuyucu tarafından tam anlaşılır olabilmesi için açık ve akıcı bir üslupta olması gerektiğini ortaya koymuştur. Bu durum tez çalışmalarının yazı tarzı içinde geçerlidir. Konuyu fazla detaylandırmadan ifade etmek gerekirse tez yazarken dil nasıl olmalı? Sorusunun cevabını, açık ve akıcı bir dil olmalıdır şeklinde verebiliriz. Tezini gerekli tüm araştırma yöntemlerini tamamladıktan sonra yazmaya geçen öğrenciler ilk satırlarda bir ifade biçimi geliştirmekte zorlanabilirler. Bu durumda kalındığı zaman daha önceden tamamlanmış tez örneklerini inceleyerek nasıl bir yazı dili inşa etmemiz gerektiğini belirleyebiliriz. Üniversitelerin tez hazırlama takvimleri belli olduktan sonra araştırma konusunu ve kaynakçalarını belirleyen öğrenciler için ilk hedef tezlerini istenen sürede bitirebilmektir. Tez hazırlama sürecinin çok iyi değerlendirilmesi gerektiğini yeniden hatırlatmakta fayda görüyoruz. Sorunsuz ve özgün bir tez konusunu, akıcı ve kurallara uygun anlatım dili ile kaleme alırsak mutlaka başarıya ulaşırız. Bunun somut olarak ortaya çıkmış binlerce örneği vardır. Her şeyden önce bilimsel ve akademik makaleler nesnel ve somut verilerle yürüyen çalışmalardır. Dolayısıyla gereksiz eklemeler ve basit ifadelerden kaçınmamız gerekir. Üzerinde uzun dönem çalışarak hazırladığımız akademik konunun yine aynı titiz ve özgün bir üslupla yazılması icap eder. Yazım dili, bizim çalışmamızı nasıl ve hangi yöntemlerle ilerleyerek oluşturduğumuzun açık anlatımı olduğu için bu konuda okuyucu gibi düşünerek metinleri kaleme almak gerekir. Tezi değerlendirecek jüri üyelerinin tezin araştırma konusununda varılan sonuçları akademik çerçevede değerlendirebilmesi, yazım dilinin başarısı ile doğru orantılıdır. Çalışmanın oluşum sürecini ve hangi metotlarla ilerlediğini bilimsel ifadenin gücünü kullanarak anlatırsak, tez projesinin içeriği hakkında en doğru bilgilendirmeyi sağlamış oluruz.
